Trong 05 năm qua, Mặt trận các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị, bám sát nhiệm vụ chính trị của tỉnh, không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, hướng mạnh về cơ sở địa bàn khu dân cư, đề ra các giải pháp thiết thực triển khai có hiệu quả các chủ trương lớn về công tác Mặt trận, các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng - an ninh trên địa bàn tỉnh.
MTTQ các cấp phát huy tốt vai trò là “cầu nối” giữa cấp ủy Đảng, chính quyền với Nhân dân. Thông qua hệ thống tổ chức rộng rãi của Ủy ban MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở, Ban Công tác Mặt trận ở các khu dân cư; phát huy vai trò của những người tiêu biểu, có uy tín, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội,…kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân, nhất là các điểm nóng gây bức xúc dư luận để kịp thời phản ánh với cấp ủy, chính quyền các cấp thông qua các báo cáo định kỳ về công tác Mặt trận; trực tiếp phản ánh, kiến nghị khi tham gia các hội nghị của cấp ủy, chính quyền; tại các kỳ họp thường kỳ của HĐND các cấp,... Từ những phản ánh, kiến nghị của Mặt trận, cấp ủy, chính quyền các cấp đã kịp thời đề ra những chủ trương, chính sách phù hợp trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, đảm bảo quy định của pháp luật, phù hợp với thực tiễn và đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của Nhân dân.
Thường xuyên tổ chức các hội nghị tuyên truyền Nghị quyết Đại hội Đảng XII, XIII, Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, tuyên truyền về chính sách đại đoàn kết, biển đảo…; tổ chức thăm hỏi, tiếp xúc, vận động đồng bào các dân tộc, tôn giáo trong tỉnh phát huy truyền thống yêu nước, sống tốt đời đẹp đạo, góp phần tăng cường đồng thuận xã hội, chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các phong trào thi đua do Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội phát động. Kịp thời thông tin, tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội, đấu tranh phản bác trước những thông tin sai lệch của các thế lực thù địch, lợi dụng các vấn đề nhân quyền, dân tộc, tôn giáo, những hiện tượng tiêu cực, hạn chế trong đời sống xã hội…để chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Công tác giám sát, phản biện xã hội theo Quyết định 217-QĐ/TW của Bộ Chính trị là hoạt động trọng tâm của Ủy ban MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp trong tỉnh, bước đầu phát huy hiệu quả thiết thực, được cấp ủy, chính quyền, Nhân dân ghi nhận. Thông qua hoạt động giám sát và phản biện xã hội, góp phần nâng cao vai trò của MTTQ Việt Nam trong việc xây dựng, tập hợp khối đại đoàn kết dân tộc, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Qua 5 năm, phát huy các lực lượng thành viên của MTTQ, các chuyên gia, hội đồng tư vấn, người uy tín, tiêu biểu; thông qua các hình thức giám sát, MTTQ và đoàn thể các cấp trong tỉnh đã chủ trì thực hiện hơn 930 cuộc giám sát và hơn 250 cuộc phản biện xã hội, tổ chức 147 hội nghị thảo luận, góp ý, tập trung vào các vấn đề liên quan đến lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân hoặc những bức xúc đang được dư luận quan tâm như: Giám sát xây dựng nông thôn mới, việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công; việc tiếp nhận, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; tình trạng ô nhiễm môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm; việc lấy ý kiến Nhân dân trong triển khai thực hiện các dự án; hỗ trợ Covid -19, giám sát bầu cử ...
Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân tham gia các vấn đề ở địa phương, Ban thanh tra Nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng ở khu dân cư đã thực hiện trên 3.400 cuộc giám sát, tập trung vào các quy trình, quy định về công khai các thông tin quy hoạch các dự án, chính sách đền bù giải tỏa tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; các chủ trương vay vốn, bình xét ở khu dân cư; xây dựng các công trình phúc lợi công cộng và các quỹ đóng góp của cộng đồng... Đồng thời, làm tốt công tác tham mưu, phối hợp tổ chức hội nghị để người đứng đầu cấp ủy, chính quyền đối thoại với Nhân dân, giải quyết những vấn đề bức xúc nảy sinh ở cơ sở. Qua các hoạt động giám sát, phản biện xã hội đã kiến nghị những giải pháp nhằm thực hiện đúng và có hiệu quả hơn các chính sách, quy định pháp luật. Nhiều kiến nghị sau giám sát đã được các cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm nghiêm túc tiếp thu và thực hiện.
Cùng với hoạt động giám sát, phản biện xã hội, công tác góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền theo Quyết định 218-QĐ/TW của Bộ Chính trị luôn được quan tâm triển khai thực hiện. Mặt trận tổ quốc và các thành viên đã tích cực tham gia góp ý vào các văn bản dự thảo chỉ thị, nghị quyết, quyết định, quy chế, quy định, kết luận của Đảng, chính sách, pháp luật, các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước, các quy định có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân. MTTQ các cấp đã làm tốt công tác tham mưu, phối hợp tổ chức hội nghị để người đứng đầu cấp ủy, chính quyền (đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh..) đối thoại với Nhân dân, lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân để chỉ đạo giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc nảy sinh ở cơ sở, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của địa phương. Tích cực phối hợp với Thường trực HĐND, UBND triển khai các bước hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, HĐND cùng cấp; phối hợp giám sát, theo dõi, đôn đốc việc giải quyết, trả lời ý kiến của cử tri.
Công tác vận động các tầng lớp nhân dân tham gia phòng chống tham nhũng, lãng phí được Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp xem là một trong những nhiệm vụ thường xuyên, liên tục. MTTQ các cấp đã tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan nhà nước, các tổ chức thành viên của Mặt trận để tuyên truyền, vận động trong Nhân dân, góp phần từng bước nâng cao nhận thức, thái độ của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân và toàn xã hội đối với việc phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Tuy nhiên, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh cũng thẳng thắn nhìn nhận bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tham gia xây dựng Đảng, chính quyền của Mặt trận Tổ quốc các cấp trong tỉnh thời gian qua vẫn còn một số hạn chế như: Việc nắm tình hình Nhân dân có lúc, có nơi chưa kịp thời; giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên và công tác cán bộ còn hạn chế; nhiều nơi còn lúng túng trong lựa chọn nội dung giám sát; cán bộ Mặt trận một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra trong giai đoạn mới.
Thấm nhuần lời dạy của Bác, để phát huy hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh, trong thời gian tới, Mặt trận Tổ quốc các cấp tỉnh Khánh Hòa xác định một số giải pháp trọng tâm sau:
Thứ nhất: Tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu nước, tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, nghị quyết của Đảng về xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, Nghị quyết Đại hội IX MTTQ Việt Nam. Đẩy mạnh tuyên truyền các nhân tố mới, điển hình tiêu biểu, mô hình mới, cách làm hay trong việc thực hiện cuộc vận động và các phong trào thi đua yêu nước gắn với nhiệm vụ chính trị của địa phương, phải làm cho công tác tuyên truyền của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội có sức thuyết phục cao, lan tỏa rộng đến các tầng lớp Nhân dân, kiều bào ta ở nước ngoài, đồng bào các dân tộc, tôn giáo, tạo được sự đồng thuận cao trong xã hội.
Thứ hai: Làm tốt hơn vai trò tập hợp, lắng nghe ý kiến Nhân dân để phản ánh với các cấp ủy đảng, chính quyền. Chủ động phối hợp với chính quyền giải quyết có hiệu quả những vấn đề xã hội bức xúc ngay tại cơ sở, góp phần bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của Nhân dân.. Tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động theo hướng gần dân, thiết thực, hiệu quả; vận động Nhân dân phát huy quyền làm chủ, tích cực, chủ động phản ánh, góp ý kiến, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; thực hiện tốt chức năng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, là cơ sở chính trị, là “cầu nối” góp phần củng cố vững chắc mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân.
Thứ ba: Để công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận và các đoàn thể đạt hiệu quả phải gắn kết chặt chẽ với việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, tổ chức tốt hơn nữa các hoạt động thanh tra nhân dân, giám sát đầu tư của cộng đồng; nâng cao chất lượng tập hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân; giám sát, theo dõi, đôn đốc việc giải quyết, trả lời ý kiến của cử tri; phối hợp cấp ủy, chính quyền trong việc tiếp công dân, tổ chức đối thoại với dân, giải quyết đơn thư; nâng cao chất lượng việc lấy ý kiến Nhân dân đối với công tác phản biện xã hội (góp ý) đối với dự án luật, các chế độ chính sách, các chương trình, dự án, quy hoạch… có ảnh hưởng đến dân sinh cần phải lấy ý kiến Nhân dân theo quy định, đẩy mạnh hơn nữa các hình thức nhằm phát huy dân chủ trực tiếp của Nhân dân ở cộng đồng dân cư.
Thứ tư: Phối hợp tổ chức tốt cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021- 2026 bảo đảm dân chủ, đúng luật, thực sự là ngày hội của toàn dân. Nâng cao chất lượng tổ chức các hội nghị tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp; hiệu quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư của công dân gửi đến Ủy ban MTTQ các cấp.
Thứ năm: Tích cực đề xuất với cấp ủy các cấp trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác Mặt trận, nhất là việc bố trí, xây dựng đội ngũ cán bộ Mặt trận. Tiếp tục củng cố, kiện toàn công tác tổ chức hệ thống Mặt trận, các đoàn thể, các tổ chức thành viên từ tỉnh đến cơ sở, Ban công tác Mặt trận ở thôn, tổ dân phố; thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng công tác vân động quần chúng, tạo điều kiện cho cán bộ Mặt trận được học tập, trao đổi kinh nghiệm công tác theo các chuyên đề, nhất là cách làm hiệu quả trong công tác giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền… Tăng cường phát huy vai trò của các chuyên gia ở các ngành, Hội đồng tư vấn, Ban tư vấn của MTTQ các cấp..
Thúy Anh - Ban DCPL